Ο όρος υπερτρίχωση χρησιμοποιείται για να περιγράψει την αύξηση της ανάπτυξης των τριχών στην γυναίκα.
Παρατηρούνται δύο μεγάλες κατηγορίες υπερτρίχωσης: η πρωτοπαθής και η δευτεροπαθής. Η πρωτοπαθής υπερτρίχωση αρχίζει στην ήβη και η αύξηση της ανάπτυξης των τριχών συνεχίζεται μέχρι την τρίτη δεκαετία της ζωής όπου και σταθεροποιείται. Η δευτεροπαθής υπερτρίχωση είναι εκείνη που οφείλεται σε αυξημένη παραγωγή ανδρογόνων από τις ωοθήκες και τα επινεφρίδια.
Το τρίχωμα του σώματος κατατάσσεται σε τρεις κατηγορίες:
1. Τρίχωμα που δεν έχει σχέση με το φύλο.
- Τρίχωμα κεφαλής
- Φρύδια
- Βλέφαρα
- Τρίχωμα άνω - κάτω άκρων
2. Τρίχωμα που αναπτύσσεται κατά την ήβη και στον άνδρα και στη γυναίκα.
- Εφηβαίο
- Μασχάλη
- Άκρα χείρα, άκρος πους
- Υπογάστριο
3. Αληθές τρίχωμα ανδρικού τύπου.
- Γενειάδα
- Μουστάκια
- Ρουθούνια
- Αυτιά
- Τρίχωμα στο στήθος, στους μηρούς, στην πλάτη.
Υπάρχει στο σώμα μας μια σφαιρίνη που παράγεται στο συκώτι και ονομάζεται SHBG. Η συγκεκριμένη σφαιρίνη δεσμεύει τα ανδρογόνα. Αυξάνεται όταν αυξάνονται τα οιστρογόνα (πχ γυναίκα), μειώνεται όταν αυξάνονται τα ανδρογόνα (πχ άνδρας). Επομένως επειδή η γυναίκα έχει αυξημένα οιστρογόνα, μεγαλύτερα ποσά ανδρογόνων είναι δεσμευμένα σε σχέση με το αντίθετο που συμβαίνει στον άνδρα. Έτσι παρατηρείται ότι στη φυσιολογική γυναίκα το 1% της κυκλοφορούσης τεστοστερόνης είναι ελεύθερο και δραστικό, στη γυναίκα με υπερτρίχωση το 2%, και στον άνδρα το 3%.
Η πιο συνήθης αιτία υπερτρίχωσης στη γυναίκα είναι το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών και η ανωοθυλακιορηξία. Άλλες αιτίες είναι η υπερτρίχωση από λήψη φαρμάκων (αναβολικά), η ύπαρξη Υ χρωμοσώματος, το σύνδρομο Cushing, η υπερπλασία των επινεφριδίων, όγκοι των ωοθηκών κ.ά.
Η θεραπεία της υπερτρίχωσης είναι η ορμονική θεραπεία και η ριζική αποτρίχωση. Θα πρέπει να τονισθεί από την αρχή, ότι η θεραπεία, για να έχει αποτέλεσμα θα πρέπει να είναι μακροχρόνια. Το τρίχωμα που έχει αναπτυχθεί δεν επηρεάζεται, σχεδόν καθόλου, από τη θεραπεία. Αυτό που κάνει η θεραπεία είναι να εμποδίζει την ανάπτυξη νέων τριχών. Η ριζική εξαίρεση από ειδικευμένο Δερματολόγο, των παλαιών τριχών, είναι απαραίτητη για να υπάρξει αισθητικό αποτέλεσμα. Η διαδικασία της ριζικής αποτριχώσεως πρέπει να αρχίσει 6 μήνες μετά την έναρξη της ορμονικής θεραπείας. Όσον αφορά τα σκευάσματα, χορηγούνται ανάλογα με το αίτιο. Στο μεγαλύτερο μέρος χρησιμοποιούνται τα αντισυλληπτικά και δευτερεύοντος τα αντιανδρογόνα. Σε σπανιότερες περιπτώσεις χρειάζεται η χορήγηση κορτιζόνης.
Συμπερασματικά, όταν μια γυναίκα προσέρχεται παρουσιάζοντας ως πρόβλημα την υπερτρίχωση, θα πρέπει να γίνουν εκείνες οι απαραίτητες εξετάσεις, έτσι ώστε να ξεκαθαριστεί από την αρχή, αν η γυναίκα γεννήθηκε έτσι (πρωτοπαθής υπερτρίχωση), ή αν η γυναίκα πάσχει από αύξηση, για οποιοδήποτε λόγο, των ανδρογόνων της (δευτεροπαθής υπερτρίχωση). Η θεραπεία στην πρώτη περίπτωση είναι κατευθείαν η ριζική αποτρίχωση, ενώ στη δεύτερη προηγείται η ορμονική θεραπεία και η θεραπεία του αιτίου, αν υπάρχει, και ακολουθεί όπου χρειάζεται η ριζική αποτρίχωση.
Βιβλιογραφία: Γυναικολογική Ενδοκρινολογία. Χ. Σέγκος, εκδόσεις Λίτσας 1990, σελ. 247 - 275.